Gebruik woord "Socialisme" rond 1840
Om te verwijzen naar de theorieën van Saint-Simon, Fourier en Owen--> zij stellen vormen van samenleving en productie voor die meer beroep doen op samenwerking tussen mensen (niet op concurrentie.)
Waar vindt het socialisme deels zijn oorsprong?
Het liberalisme --> vooral in de humanitaire delen van gelijkheid en recht op geluk --> maar socialisme plaats "rechtvaardigheid" als sociaal thema
Verschil tussen Socialisme en Liberalisme
De Centrale thema's Socialisme ; "rechtvaardigheid"Liberalisme : "vrijheid
centraal thema v/h socialisme
rechtvaardigheid
Wat vinden de socialisten over de kapitalistische maatschappijordening (gebaseerd op het economische liberalisme) ?
Ze brengt een maatschappij voort die onrechtvaardig en moreel verwerpelijk is. --> het streven naar een betere wereld = strijd tegen het kapitalisme + opbouwen nieuw stelsels van productie en distributie
Hoe willen de socialisten een "betere wereld" krijgen? (een nieuwe maatschappijordening)
1. strijden tegen het kapitalisme 2. nieuwe stelsels van productie en distributie opbouwen => ze willen geen concurrentie meer tussen individuen maar een samenwerking en solidariteit onder de mensen==> willen de maatschappij hervormen
Het grondprincipe van de nieuwe maatschappijordening van de socialisten
Geen concurrentie meer tussen de individuen maar een samenwerking en de solidariteit onder de mensen=> willen een nieuwe maatschappij hervormen
Juist of foutDe Socialisten hadden een gemeenschappelijk doel : de maatschappij grondig hervormen (strijd tegen kapitalisme en nieuw stelsel productie en distributie v/goederen). Daarmee was alles heel erg duidelijk
fout!Idd, men wou een nieuwe maatschappijstructuur zonder concurrentie en met samenwerking en solidariteit MAARmen kon maar moeilijk tot het besluit komen wat nu precies die perfecte maatschappijvorm was en hoe men dit wilde bekomen.
Op welke bevolkingsgroep steunt het socialisme vooral?
Theorie komt (net zoals bij het liberalisme) van intellectuelenr--> maar degene die het zullen "dragen" zijn de industriearbeiders
internationalistisch karakter
de socialisten hebben altijd hun beweging willen zien als een internationale beweging. => alle landen moeten samenwerken om de bestaande structuren omver te werpen
Kenmerken socialisme
- humanitaire idealen van gelijkheid onder mensen en recht op geluk- rechtvaardigheid als centraal thema - Willen de kapitalistische maatschappijordening omverwerpen--> willen nieuw stelsel van productie en distributie van goederen --> hervormen van de maatschappij - vooral gesteund door industriearbeiders - internationalistisch karakter
Gracchus Babeuf
eerste socialist * "de natuur heeft aan elke mens het recht gegeven tot genieten van gelijk aandeel in bezit"* "de revolutie is nog niet volledig goede dingen worden genomen door de rijken, de slaven en de armen worden buiten rekening gelaten"Stierf op het schavot
Robert Owen, seph Fourier, Pierre Joseph
utopische socialisten
Utopische socialisten
socialistische maatschappij =een verzameling van kleine gemeenschapen waarbinnen volledige samenwerking is op het gebied van landbouw en industrie --> men verdeelt de winst hiervan in gelijke delenTussen de gemeenschappen is er interactie en coöperatie
Saint-Simon
wetenschappelijke socialisme streeft naar: - Centrale organisatie van productiemiddelen - voortdurende bevordering van het wetenschappelijk onderzoek zijn maatschappijbeeld is eerder technocratisch maar toch noemen we hem een socialist --> zijn centraal doel van deze maatschappijordening is de materiële en de intellectuele verbetering van het lot van de armen naar voren brengen
Wetenschappelijk socialisme
De vooruitgang van de wetenschap en de techniek als absolute eis dat men de maatschappij moet plannen op de grond van wetenschappelijke en technologische inzichten .Pv. onwetende politiekers en zinloze concurrentie
ideale kenmerken wetenschappelijk socialisme
- Centrale organisatie van productiemiddelen - voortdurende bevordering van het wetenschappelijk onderzoek --> dit moest niet beheert worden door politici maar door mensen die de noodzakelijke wetenschappelijke en zakelijke kennis hebben
Juist of fout Saint-Simon's wetenschappelijke socialisme vertoont meer technocratische dan democratische structuren
Juist toch noemen we hem een socialist --> zijn centraal doel van deze maatschappijordening is de materiële en de intellectuele verbetering van het lot van de armen naar voren brengen
Marxistische vorm v/h socialisme
wordt bekend door "Het communistische manifest" (Marx) --> nadruk op belang van de maatschappijanalyse --> toekomstvisie die gebaseerd is het historische materialisme + de bestaande maatschappij is niet alleen moreel onaanvaardbaar (zoals bij de vroege socialisten), ze is ook gedoemd om te verdwijnen door historische wetmatigheden --> Grote terughoudendheid bij het "concreet" beschrijven v/D toekomstige maatschappij
Hoe heeft Marx invloed gehad op de latere vormen van socialisme
Door zijn duidelijke polarisering van het sociaal probleem als een strijd tussen proletariaat en bourgeoisie--> deze moest lopen tot een omverwerping v/h kapitaal systeem + voegt inzichten van zijn voorgangers toe aan zijn eigen systeem
Socialistische maatschappij
Een maatschappij waarin alle productiemiddelen in handen zijn van de staat (zoals het wetenschappelijke socialisme van Saint-Simon)
communistische maatschappij
#NAME?
In welk jaar krijgt Marx een nog sterkere invloed over de socialistische beweging
Het jaar dat hij "Das Kapital" uitbrengt
vanaf 1880 zijn er in bijna alle Europese landen socialistische partijen met een marxistische inspiratie (kwamen bij elkaar op de 2de internationale)...Wat was het gevolg van het succes van deze partijen ?
Ze nemen deel aan de regering --> deze doen aan hervormingen en lotsverbereringen van de arbeiders => ze consolideren zo de kapitalistische staatstructuur (die men eigenlijk wou vernietigen)==> hieruit ontstaat een nieuw socialisme = reformisme / sociaal-democratie
Hoe ontstond het reformisme
Vanaf 1880 zijn er in bijna alle Europese landen socialistische partijen met een marxistische inspiratie (kwamen bij elkaar op de 2de internationale)...Ze nemen deel aan de regering --> deze doen aan hervormingen en lotsverbereringen van de arbeiders => ze consolideren zo de kapitalistische staatstructuur (die men eigenlijk wou vernietigen)==> hieruit ontstaat een nieuw socialisme = reformisme / sociaal-democratie
Reformisme geformuleerd (2x)
Duitser Edward Bernstein :men moest de marxistische doctrine herzien omdat de "steeds groter wordende verarming van het proletariaat", de "uitschakling van de middenklasse en "het ineenstorten van het kapitalisme" --> deden zich niet voor - Beklemde de invloed van de morele, niet-economische factoren in de sociale ontwikkeling --> stelde voor dat de arbeiderspartijen zich expliciet zouden uitspreken voor het realiseren van onmiddellijke sociale verbetering in plaats van evolutie Engelse Fabian Society :
Bernsteins verklaring van het Reformisme
men moest de marxistische doctrine herzien omdat de "steeds groter wordende verarming van het proletariaat", de "uitschakling van de middenklasse en "het ineenstorten van het kapitalisme" --> deden zich niet voor - Beklemde de invloed van de morele, niet-economische factoren in de sociale ontwikkeling --> stelde voor dat de arbeiderspartijen zich expliciet zouden uitspreken voor het realiseren van onmiddellijke sociale verbetering in plaats van evolutie
Reformisme verklaard door de Fabian society
- pleiten voor progressieve hervormingen --> nationalisatie van de industrieën --> omvormen van de staat tot een welvaartsstaat (de traktaten die ze verspreiden waren wetenschappelijk gezien goed geïnformeerd en hebben een grote invloed gehad op de verdere politiek van de Labour Party)
Hendrik De Man
theoreticus van reformisme = Belg --> deed in de jaren 30 een poging om vanuit zijn vorm van socialisme een oplossing te brengen voor de problemen gesteld door de grote economische crisis.
Wat verdeelde de socialistische beweging in 2 groepen omstreeks 1917 ?
Russische revolutie
De Russische revolutie verdeelde de socialistische beweging in 2 groepen. De welke?
1. Marxistisch-leninistische socialisten = communisten2. reformistisch-socialistische (sociaaldemocraten) uit West-Europa
communisten
Radicale socialisten = Marxistisch-leninistische socialisten- grote waarde hechten aan partijdiscipline
Fabian Society
Ze pleitten voor progressieve hervormingen, onder meer door nationalisatie van de industrieën, en voor het omvormen van de staat tot een welvaartsstaat. Hadden een grote invloed.